Breng mij naar het informatiepaneel!

Op 6 maart 1944 ondernam de Amerikaanse luchtmacht de eerste succesvolle Amerikaanse bombardementsvlucht met als doel Berlijn. In totaal werden 730 bommenwerpers naar Berlijn gestuurd, waarvan 504 B-17 Flying Fortresses en 226 B-24 Liberators. De formatie vloog met een vrij directe route naar Berlijn, die zowel op de heen- als terugweg over Zuidoost-Drenthe liep. Als escorte van de bommenwerpers werden 801 Amerikaanse jagers meegestuurd. Deze waren van de types P-38 Lightning, P-47 Thunderbolt en P-51 Mustang. Ongeveer 10% van de bommenwerpers keerde niet terug: in totaal gingen er 75 bommenwerpers verloren. Deze dag zou bekend komen te staan als ‘Black Monday’.

Na om 08:01 uur te zijn opgestegen vanaf vliegbasis RAF Knettishall, vloog B-17G 42-40054 ‘Jinny’ van 561st Bomb Squadron, 388th Bomb Group dezelfde directe route richting Berlijn. Aan boord van het toestel waren een ongebruikelijke elf man. Dit kwam omdat B-17G 42-40054 ‘Jinny’ als leider van de B Group een extra bemanningslid meekreeg. Dit betrof Captain George C. Job, de squadronscommandant. Hij was dus de leider van de formatie van de B Group met B-17G 42-40054 ‘Jinny’ als zijn kantoor.

Captain George C. Job achter het roer van B-17G 42-40054 ‘Jinny’

De vlucht zou geleid worden door een B-17 van de A Group, echter moest dit toestel terugkeren. Hierdoor werd B-17G 42-40054 ‘Jinny’, die vooraan vloog van de B Group, al vroeg in de missie de formatieleider. Een formatieleider (zowel toestel als persoon) heeft het bevel over de hele formatie. Dit individu besluit wat er wel en niet gedaan wordt.

De formatie vervolgde de route en kwam ondanks meerdere aanvallen van Duitse jagers succesvol aan bij Berlijn. De eerste groep (B Group) loste zijn bommen om 13:47 uur en trof Oranienburg, een noordelijke wijk van Berlijn. De tweede groep (A Group) wachtte iets langer; zij losten hun bommen om 14:07 uur en troffen Wittenberg, ten noordwesten van Berlijn. Na hun missie voltooid te hebben, vloog de formatie terug richting Engeland.

Naast B-17G 42-40054 ‘Jinny’ stortten er op 6 maart 1944 nog veel meer toestellen in het grensgebied neer. Bij vier andere hiervan heeft Stichting Luchtoorlog Onderzoek Drenthe een Lost Wings informatiepaneel geplaats. Zie het kaartje voor de andere crashes:

Op de terugweg, vlak bij de Nederlandse grens, zien de bemanningsleden van B-17G 42-40054 ‘Jinny’ dat een ander toestel, namelijk de B-17G 42-37886 ‘Blitzing Betsy’, geraakt wordt. Eén van de motoren laat een spoor rook achter. Waargenomen wordt dat verscheidene bemanningsleden het toestel met hun parachute weten te verlaten.

Even later verloor hun eigen toestel de oliedruk op de linkerbinnenmotor. Dit kwam door een aanval van een Duitse jager. Walter S. Reed, de linker zijluikschutter, meldde dat er rook uit de motor kwam. Hierop vroeg piloot Paul E. Brown aan George C. Job (die naast elkaar zaten in de cockpit van het toestel) of hij de propeller van de getroffen motor in vaanstand wilde zetten. George C. Job volgde dit advies op en schakelde de motor uit.

Met de propellerbladen in vaanstand vangen zij minder wind, hierdoor remt het toestel minder af en kan het verder, langer en sneller doorvliegen ondanks dat de motor niet meer werkt.

En dan: met een huiveringwekkend geraas sloegen de zware metalen propellers van B-17G 42-37886 ‘Blitzing Betsy’ de voorrand van de linker vleugel van de B-17G 42-40054 ‘Jinny’ weg. Bovendien werd een gat geslagen in de rechter vleugel, precies op de plaats waar de brandstoftank zich bevond. Tevens kwam de buikkoepel los, en viel deze naar beneden. Piloot Paul E. Brown gaf al snel het bevel om het toestel te verlaten.

Voordat hij zijn eigen parachute had opgehangen hing Roy E. Joyce, de boordwerktuigkundige en rugkoepelschutter, een parachute aan de linkerkant van de stoel van George C. Job. Hij was nog druk bezig het toestel onder controle te houden. Vervolgens bevestigde Roy E. Joyce zijn eigen parachute en begaf zich naar het bommenruim zodat hij het brandende toestel kon verlaten. Toen hij de deur opende, deinsde hij verschrikt terug: het ruim was een zee van vuur. Vaag herinnert hij zich dat enkele bemanningsleden in de deuropening stonden, die leidde van de radiohut naar het bommenruim, en dat hij iemand door het bommenluik zag springen. Hij keerde vervolgens terug en ging het compartiment binnen waar de reserveonderdelen waren opgeslagen, juist toen deze ruimte zich met vuur begon te vullen.

Voordat hij zijn eigen parachute had opgehangen hing Roy E. Joyce, de boordwerktuigkundige en rugkoepelschutter, een parachute aan de linkerkant van de stoel van George C. Job. Hij was nog druk bezig het toestel onder controle te houden. Vervolgens bevestigde Roy E. Joyce zijn eigen parachute en begaf zich naar het bommenruim zodat hij het brandende toestel kon verlaten. Toen hij de deur opende, deinsde hij verschrikt terug: het ruim was een zee van vuur. Vaag herinnert hij zich dat enkele bemanningsleden in de deuropening stonden die leidde van de radiohut naar het bommenruim en dat hij iemand door het bommenluik zag springen. Hij keerde vervolgens terug en ging het compartiment binnen waar de reserveonderdelen waren opgeslagen, juist toen deze ruimte zich met vuur begon te vullen.

Terug in zijn geschutskoepel, terwijl hij naar de jagers keek die opnieuw op de formatie af kwamen razen, zag hij opeens niets meer; toen hij weer bijkwam viel hij door de ruimte, vrij van het vliegtuig. Roy E. Joyce had zijn positieven voldoende bij elkaar om te besluiten nog even te wachten met het openen van zijn parachute en trok pas aan het handvat toen hij de grond dicht was genaderd. Op een hoogte van ongeveer 500 meter opende zijn parachute. Hij kwam terecht in een sloot die bedekt was met ijs dat versplinterde onder de kracht waarmee hij neerkwam. Moeizaam kroop hij eruit en ontdeed zich van zijn harnas.

Technical Sergeant Roy Ellsworth Joyce poserend naast zijn rugkoepel

Volgens piloot Paul E. Brown raakte het toestel in een vlakke tolvlucht. Toen de controle over het toestel verloren ging, probeerden Paul E. Brown en George C. Job eruit te komen, maar nadat ze hun veiligheidsriemen hadden losgemaakt, werden ze onmiddellijk door de G-krachten tegen het plafond van de cockpit gedrukt. Door de daaropvolgende explosie werd Paul E. Brown via een gat in het cockpitdak naar buiten geslingerd. George C. Job en Roy E. Joyce moeten hem op ongeveer dezelfde wijze hebben gevolgd.

Waar Roy E. Joyce de grond veilig wist te bereiken, slaagde George C. Job er niet meer in zijn parachute vast te maken en sneuvelde. Waarschijnlijk zijn de bommenrichter, Rolland T. Gill, en de navigator, John W. Duprey, op dezelfde wijze uit het toestel geslingerd.

Vijf bemanningsleden van B-17G 42-40054 ‘Jinny’ komen om het leven. John B. Blatz weet zwaargewond de grond te bereiken en wordt krijgsgevangene gemaakt. Hij overlijdt echter 12 dagen later alsnog. De vijf overige bemanningsleden worden allen diezelfde dag nog gevangen genomen door Duitse militairen.

Deze botsing betekende het einde voor zowel B-17G 42-37886 ‘Blitzing Betsy’ als voor B-17G 42-40054 ‘Jinny’.

Laten we de herinnering levendig houden aan wat Captain Paul Eugene Brown, Second Lieutenant Joseph Paul Lechowski, Captain George Curtiss Job, First Lieutenant John William Duprey, Second Lieutenant Rolland Turner Gill, Technical Sergeant John Basil Blatz, Technical Sergeant Roy Ellsworth Joyce, Staff Sergeant Edwin W. Pfanner, Staff Sergeant Paul Elbert Moyer, Staff Sergeant Walter Scott Reed en Staff Sergeant William Angelo Marcario voor onze vrijheid deden.

Paul E. Brown

Piloot

POW

Joseph P. Lechowski

Co-piloot

KIA

George C. Job

Formatieleider

KIA

John W. Duprey

Navigator

KIA

Rolland T. Gill

Bommenrichter

POW

John B. Blatz

Radiotelegrafist

DPOW

Roy E. Joyce

Boordwerktuigkundige

POW

Edwin W. Pfanner

Buikkoepelschutter

KIA

Paul E. Moyer

Rechter zijschutter

POW

Walter S. Reed

Linker zijschutter

KIA

William A. Marcario

Staartschutter

POW

De gesneuvelde bemanningsleden van B-17G 42-40054 ‘Jinny’ werden tijdelijk begraven op de Algemene Begraafplaats te Schoonebeek. Zij werden na de oorlog gerepatrieerd naar het Militaire Ereveld Margraten of terug naar de Verenigde Staten.

Rust in vrede.

De graven van de gesneuvelde bemanningsleden

Heeft u meer informatie over deze crash? Lever het aan!